تفاوت خانه شمالی و جنوبی در چیست؟

احتمالاً همه‌مان اصطلاح شمالی و جنوبی بودن خانه را شنیده‌ایم. در خیلی از مواقع، بنگاه‌های داد و ستدها املاک برای شناسایی خانه‌ی موردنظرشان از اصطلاح شمالی و جنوبی بودن خانه کاربرد می‌کنند یا از ما می‌پرسند به پیگیری خرید منزل شمالی هستیم یا جنوبی.

دورهمی

 

اغلب ما شمالی و جنوبی بودن خانه را با تعریف ساده و کهنه آن می‌شناسیم. یعنی انگاشت می‌کنیم خانه‌ای که در ورودی آن به حیاط باز شود شمالی و خانه‌ای که در آن به خود ساختمان مفتوح شود جنوبی است.

 

گر چه این تعریف تا حدی درست است اما کامل نیست. جزئیات زیادی در پیوستگی با خانه‌ی شمالی و جنوبی وجود دارد که بیشتر ما نمی‌دانیم و در نتیجه در سررسید انتخاب خانه مبتلا اشتباه می‌شویم. در این مطلب هدف داریم درباره‌ی این جزئیات صحبت کنیم.

شمالی و جنوبی بودن منزل از نظر جهت‌گیری جغرافیایی
۱-خانه‌ی شمالی و جنوبی
قبل از هر چیز باید بتوانیم جهت جغرافیایی خودمان را تشخیص دهیم. اگر در کوچه یا خیابان طوری بایستیم که دست راستمان به سمت خورشید پیمان بگیرد، در این چهره روبه‌روی ما شمال و پشت سرمان جنوب خواهد بود. بنابراین ساختمان‌هایی که روبه‌رویمان قرار دارند شمالی و ساختمان‌های پشت سرمان جنوبی محسوب می‌شوند.

البته اگر ساکن تهران هستیم یک راه بهتر این است که کوه‌های البرز را پیدا کنیم، این کوه‌ها در شمال طهران واقع‌اند. یا مثلاً در شهرهای شمالی کشور دریا جهت شمال را نشانه می‌دهد.

۲-خانه‌ی غربی و شرقی
باید بدانیم که دسته‌بندی ساختمان‌ها فقط به شمالی و جنوبی بودن منزل اندک نمی‌شود. به طور نمونه اگر ما طوری بایستیم که دست راستمان به سمت خورشید باشد اما روبه‌رو و پشت سرمان راستا خیابان باشد، در این صورت خانه‌هایی که در چپ و راست ما هستی دارند خانه‌های شرقی و غربی هستند.

۳- خانه‌‌ های نبش خیابان
سر نبش هر کوچه یا خیابان شدنی است یک منزل یا حتی اغلب هستی داشته باشد. در این صورت، خانه‌ای که از دو طرف مشرف به کوچه یا خیابان و از دو طرف دیگر به خانه‌ی همسایه مشرف است، دونبش گفته می‌شود. هم‌چنین خانه‌ای که از سه طرف به خیابان و از یک طرف به خانه‌ی همسایه مشرف است را سه نبش می‌گوییم.

بیشتر بخوانید
رنگ های خنثی ، رنگ‌های بی‌طرفی که می‌توانند زمینه دکوراسیون منزل شما باشند
۴-خانه‌ی دوکله
خانه‌ی دوکله به خانه‌ای می‌گوییم که از شمال و جنوب (یا شرق و غرب) به دو کوچه یا خیابان هم‌جوار مسیر داشته باشد. یعنی بتوانیم از دو در متفاوت منزل به دو کوچه یا خیابان موازی رفت و آمد کنیم.

۵-ساختمان‌های چندواحدی
در ساختمان‌های چندواحدی همه‌ی واحدها شمالی یا جنوبی نیستند. بلکه چندی از واحدها سمت حیاط ساختمان و شماری از واحدها سمت خیابان هستند. بسته به اینکه خود ساختمان شمالی یا جنوبی باشد هر یک از این واحدها ویژگی‌های متفاوتی خواهند داشت.

نورگیر خانه
خانه‌های شمالی نور مستقیم خود را از جنوب می‌گیرند و از سمت شمال تنها نور غیر سر راست (به شکل پاسیو یا نورگیر) دارند.

در ساختمان‌های چندواحدی، واحدهای سرجلو به خاطر داشتن پنجره‌های کبیر رو به حیاط نورگیری بهتری نسبت به واحدهای عقب ساختمان دارند. معمولاً پنجره‌های واحدهای عقبی یا ارتفاع کمی از سطح دارند لغایت به خانه‌های مقابل مشرف نباشند، یا بلندی زیادی دارند و برآیند اینکه ویوی نکوداشتن نخواهند داشت.

شمالی و جنوبی بودن خانه
خانه‌های جنوبی از هر دو طرف روشنایی می‌گیرند و برآیند اینکه نیاز به نورگیر یا پاسیو ندارند. در ساختمان‌های جنوبی چندواحدی هم تفاوتی بین واحدهای جلویی و عقبی نیست. به خاطر همین هم هست که خانه‌های جنوبی معمولاً خانه‌های گران‌تری هستند.
در خانه یا ساختمان‌های شرقی وغربی، واحدهای شرقی از اولین ساعات روز تا ظهر روشن و سرزنده‌اند، و به همین دلیل مناسب افراد سحرخیزند. در روبرو واحدهای غربی آفتاب طولانی‌مدت و گرم عصر را دارند. نور غربی گرچه گرمای نور جنوب را ندارد اما از آن‌جایی که شدت نور آن بسیار است به درد کسانی می‌خورد که علاقه‌مند به نگهداری از گل و گیاه‌اند.

تأثیر شمالی و جنوبی بودن خانه بر آب و هوا
اگر باد غالب ناحیه در جهت غرب به شرق یا وارونه باشد، با باز کردن پنجره‌های شرقی و غربی ساختمان، سایر نیازی به پنکه نداریم. ولی دیوارهای خانه‌های شرقی-غربی در زمستان سردتر و در تابستان گرم‌تر از خانه‌های شمالی-جنوبی‌اند.
نور خانه‌های جنوبی گرم و دلپذیر بوده و در زمستان مهار دمای خانه آسان است. دقیقاً به همین انگیزه در مناطق سردسیر خانه‌های جنوبی گزینه‌ی بهتری هستند. در روبرو خانه‌های شمالی در فصل تابستان خنک‌ترند و این گونه خانه‌ها در مناطق گرم و کویری پسندیده ترند.

بیشتر بخوانید
فرش دستباف خود را چگونه و با چه روشی در آپارتمان بشوییم؟
قیمت
از آنجایی که خانه‌های جنوبی به نورگیر و پاسیو نیاز ندارند، زیربنای مفید اکثریت نسبت به خانه‌های شمالی دارند. بر همین بنیاد امکان تأمین پارکینگ کافی هم در این ساختمان‌ها اغلب است.

از طرف سایر یکتا سرجلو و واحد پشتی در این ساختمان‌ها تفاوت چندانی از عقیده نورگیر ندارد. همه‌ی این عوامل در کناره هم سبب گران‌قیمت‌تر شدن خانه‌های جنوبی نسبت به خانه‌های شمالی شده است.
در خویش ساختمان‌های شمالی هم معمولاً یکتا سرجلو بها بیشتری نسبت به واحد پشتی دارد. البته یکتا پشتی مزایایی مشابه بعید بودن از سر و صدا و یکی و غبار دارد و عده‌ای این واحدها را ترجیح می‌دهند.
قیمت خانه‌های شرقی-غربی بسته به موقعیت کوچه و خیابان و نقشه‌ی خانه متغیر است. در پایان خوب است بدانیم قیمت خانه‌های چندبر به علت نورگیری عالی از چند جهت، دسترسی خوب، امکان ساخت و ساز راحت‌تر و زیربنای سودمند بیشتر، نسبت به خانه‌های تک‌بر بالاتر است.

نقشه
در آپارتمان‌های شرقی-غربی بهتر است اتاق‎خواب‌ها در شرق منزل و نشیمن و آشپرخانه در غرب خانه قرار داشته باشند.

در خانه‌ی شمالی-جنوبی بهتر است طباخ خانه به سمت روشنایی شمال و اتاق‌خواب‌ها به سمت روشنایی جنوب که نور سر راست است قرار بگیرند. البته در خانه‌های جنوب که از دو طرف نور مستقیم دارند چندان تفاوتی نمی‌کند.

علاوه بر تشخیص شمالی و جنوبی بودن خانه، لازم است که سبک زندگی و سلیقه‌ی خودمان را به نکویی بشناسیم و با در نظر اخذ تمام نکات مربوط به شمالی و جنوبی بودن خانه، انتخابی پسندیده و درست اتمام دهیم.